Temel olarak sahada 5 pozisyon vardır ve her birine birden fazla isim verilmiş gibi görünür. Bu durum, oyun terimleri hakkında az bilgiye sahip ortalama taraftarları kafa karışıklığına uğratabilir.
Basketbolda “post” terimi esasen iki farklı bağlamda tanımlanır. Bir açıdan bakıldığında, post sahada “belirli bir alanı” ifade eder. Diğer açıdan ise, post kavramı oyuncuların oynadığı iki rolün “oyun tarzı” ile ilişkilidir (temelde pivot ve güçlü forvet).
Özünde, oyuncu başarılı smaçlar yapmak için pota altına veya çemberin yakınına konumlanarak “post up” yapar. Burada “post up”, temelde hücum stratejisidir ve hücum oyuncusunun bu stratejiyle oynaması (veya post up yapması), ona “post oyuncusu” unvanını kazandırır.
Basketbolda Post Pozisyonu
“Basketbolda post pozisyonu” terimi, serbest atış çizgisinden saha çizgisine kadar uzanan bir alanı ifade eder. Bu özel alan, sahada kendine özgü bir renkle boyanarak belirgin bir şekilde tanımlanır ve bu nedenle “boya alanı” veya “anahtar” olarak da adlandırılır.
Post, pota altında ribaund almak, hücumda post up yapmak ve savunmada takımlarına katkı sağlamakla ilgili genel bir terimdir. Post pozisyonu daha da ikiye ayrılır ve buna göre adlandırılır. Birincisi, potaya yakın olan ve çemberin altındaki (yani anahtarın altı) alanı ifade eden “alçak post”tur, diğeri ise serbest atış çizgisine kadar olan alanı tanımlayan “yüksek post” veya “üst post”tur. Bu pozisyon, basketbol’da güç forveti gibi oyuncular tarafından sıklıkla kullanılır.
“Post pozisyonu” saha üzerindeki en zor alanlardan biri olarak kabul edilir, ancak aynı zamanda en etkili hücum ve savunma oyunlarını koşmak için de en etkili alandır. Post oyuncuları, ya kendi başlarına skor yaparak ya da topu içeriye sürüp ilgili takım arkadaşına pas vererek “hücum” yapmayı amaçlarlar ya da gerekli zamanlarda potayı koruyarak “savunma” yaparlar.
Basketbolda Post Oyun Tarzı
“Post”, aynı zamanda merkez veya güçlü forvet olarak konumlanan oyuncuların oyun tarzını sergiler. Post pozisyonu, merkezler ve güçlü forvetler arasında değiştirilebilir. Postta oyun yapan oyuncular (yüksek veya alçak post) “post oyuncuları” olarak adlandırılır. Bu oyuncular temelde sırtları potaya dönük oynarlar ve belirli post pozisyonlarından skor yaparken “post oyuncuları” olarak bilinirler.
Merkezler ve güçlü forvetler genellikle iç alanlarda oynar ve ribaund almayı tercih ederler. Her ikisi de “hücumda post up yapmayı ve postu savunmayı” tercih ediyorsa genellikle “post oyuncuları” olarak adlandırılırlar.
Ancak, takımın diğer oyuncuları da istenirse “post up” yaparak iç alanlarda oynayabilirler.
Post Hareketi: Post oyuncularının en belirgin hareketi “post hareketi”dir. Genellikle savunmalarını geriye iterek ve savunmalarını zorlayarak topa sahip olurlar ve sırt üstü skor yapma eğilimindedirler. Bir post hareketi, genellikle hücum oyunlarında, topu boya sokmak ve “post hareketleri” yaparak savunmayı yanıltmak amacıyla kullanılan tek veya bir dizi sahte hareketle savunmayı geçip skor yapmaya yönelik bir stratejidir.
“Boya veya anahtar” bölgesi çoğunlukla merkez veya güçlü forvet oyuncuları tarafından hücum veya savunma yapılarak kullanılır. Ayrıca, hücum oyuncuları genellikle top istemek için “post up” yaparlar. Bu nedenle, saha üzerindeki en kalabalık alandır. Hücum oyuncuları genellikle bu bölgede savunmacılarla karşı karşıya gelirler ve bu durum, faul ve ihlallerin en fazla görüldüğü alan olmasına neden olur.
Basketbolda Post Türleri
Esasen, sahada başlıca iki post pozisyonu vardır.
- Alçak Post
- Yüksek Post veya Üst Post
Basketbolda Alçak Post Pozisyonu Nedir?
Alçak post pozisyonu, potanın her iki yanında anahtarın altındaki alanı ifade eder. Pota altındaki veya potaya yakın olan, boya alanı içindeki ve saha çizgisinin gerisindeki bölgeler de alçak post pozisyonları olarak tanımlanır.
Detaylı olarak, alçak post pozisyonu ‘nokta’ları, serbest atış çizgisinin hemen dışında, potadan birkaç fit uzakta, hem sağda hem de solda yer alan kalın dikdörtgen kare (çizgi) üzerinde bulunur. Güçlü forvetler veya merkezler, bu noktalardan herhangi birine sıralandıklarında, “alçak post”ta sıralandıkları kabul edilir.
Hücumda, alçak post, oyuncunun potadan birkaç fit uzak olması nedeniyle ideal bir skor pozisyonu olarak kabul edilir. Bu nedenle, oyun ilerledikçe çoğu oyuncu özellikle oyun kurucular, şutör gardlar ve küçük forvetler, post bölgelerinde sıralanmayı tercih ederler. Post alanını düzenli bir şekilde güvence altına almak, yüksek yüzdeli atışlara (örneğin — smaçlar, turnikeler, hook şutları vb.) yol açar. Ayrıca, post oyuncuları, önceki atışlardan sonra takım için ikinci şans fırsatları yaratmaya eğilimlidirler.
Savunmada ise, atışları engellemek, faul yapmadan fiziksel kalmak ve ikinci şans sayıları vermemek için kutu dışı kalmak, post savunucularının görevleridir. Esasen, merkezler ve güçlü forvetler anahtarın alt kısmında (çizgi) pozisyon alır ve potaya sırtları dönük şekilde oynar, böylece hem potayı korur hem de aşağıya doğru pas alarak smaç yapabilirler. Zayıf bir savunma, hücuma kolayca iki puan kazandırabilir.
Basketbolda Yüksek Post Pozisyonu Nedir?
Yüksek post veya üst post, serbest atış çizgisinin üst kısmı — dışarıya doğru uzanarak — anahtarın üst kısmına kadar olan alanı ifade eder. Pota ile yaklaşık 12 ila 15 fit mesafededir ve her iki tarafta da yer alır.
Normalde ideal bir skor pozisyonu olarak kabul edilmez, ancak savunmayı yayar ve hücumda sahadaki diğer oyuncularla denge oluşturur. Yüksek postta hücum başlatmak, alan savunmasına karşı oldukça faydalıdır çünkü hem hücum yapan kişinin potaya gitmesine olanak tanır, hem de topu açıkta olan bir takım arkadaşına pas vermek için şut atarak fırsat yaratır.
Yüksek post genellikle dış şutları etkili bir şekilde kullanan ve smaç yapabilen oyuncular tarafından kullanılır, bu nedenle güçlü forvetler yüksek post pozisyonunda skor yapmaya daha yatkındır.
Hücumda, güçlü forvetler ve merkezler genellikle bir pick set etmeden önce sıralanır. Ekranı yapan oyuncu, pick’i kurup potaya doğru ilerlemeden beklerse, genellikle topu almak için yüksek post alanında bekler. Fadeaway ve dengesiz atışlar, yüksek post alanında en çok oynanan atışlardır.
İyi bir savunmada, hücumun genel oyun yeteneği ve skor fırsatları, sürekli başarısız hareketlerle yüksek postta sınırlanabilir. Sonuç olarak, bu durum tüm savunmayı güçlendirir.
Basketbolda Post Up Ne Anlama Gelir?
Basketbolda Post Up Nedir?
“Post Up” terimi, bir oyuncunun kendini yüksek post veya alçak post pozisyonunda konumlandırması durumunu ifade eder. “Post up” yapmanın ana amacı, oyuncunun bir sonraki hamlesini yapabilmesi için gerekli alanı yaratmaktır.
Bir oyuncu post-up pozisyonuna yerleştikten sonra, hangi hamleyi veya şutu yapacağı konusunda birkaç seçenek sunulur.
İlk olarak, oyuncu, savunmacıyı geri iterek potaya doğru gitmek isteyebilir. Bu senaryoda, oyuncu, potaya sırtı dönük ve savunmacıya karşısı gelecek şekilde potaya doğru adımlar atar. Bu strateji, hem potayı savunmak (savunmacıya doğrudan karşı durarak) hem de pota yakınındaki istenen noktaya uzanmak (geri adımlar atarak) için uygulanır.
Sonraki aşamada, eğer oyuncu şut yapmaya uygun bir pozisyondaysa, savunmacıyı geriye itmekten veya topu başka bir takım arkadaşına pas vermektense, potaya doğru hamle yapar ve skoru elde etmek için şut çeker.
Daha sonra, post pozisyonlarından oyuncu, topu alarak dönüş, faul yapma veya güçlü dribbling yaparak skor fırsatları yaratabilir.
Basketbolda post-up, oyunculara çeşitli oyun seçimleri ve hamleler sunar — her sonuç herhangi bir hücum veya savunma faaliyetine yol açar.
Basketbolda Post Up Yapmak İçin 4 Adım
“Post up” genellikle bir top kaybı yaşandıktan sonra yapılır. Hücum, skora gitmeye çalışan potaya yönelir ve post pozisyonları dahil olmak üzere sıralanır. “Post up” pozisyonu aşağıdaki dört adım izlenerek elde edilebilir.
- Mükemmel Pozisyonlama: Takımın herhangi bir oyuncusu, pozisyon alırken “post up” yapmayı tercih edebilir, ancak en çok post up yapılan oyuncular merkezler ve güçlü forvetlerdir. Her halükarda, post oyuncuları önceden bilinmeli ve doğru şekilde post bölgesinde kendilerini pozisyon almalı, oyun kurucudan pas almak için hazır olmalıdır.
- Pas Almak: Post pozisyonu kurulduktan sonra, oyuncu oyun kurucudan veya takımın herhangi bir pasçısından top almayı beklerken ona doğrudan karşı durmalıdır.
- Hamle Yapmak: Post-up oyuncusu topu eline aldıktan sonra, oyuncuya duruma göre birçok seçenek sunulur ve bunlardan birini gerçekleştirir. Post oyuncuları güçlü dribbling, güç hamlesi, şut sahtekarlığı, pompa sahtekarlığı, üçlü tehdit duruşuna geçme veya topu açık bir takım arkadaşına pas verme gibi hareketleri gerçekleştirebilirler. Ayrıca, savunmacıyı yan hareketlilikleriyle geçebilir veya savunmayı faul yaparak zorlayabilirler.
- Şut Atmak: İster yüksek post ister alçak post olsun, oyuncular topu aldıklarında buna göre şut atarlar. Bu pozisyondaki oyuncular, turnike, up-and-under şutları veya smaç yapabilirler. Ayrıca, orta mesafe şutları (örneğin, jump shot, fadeaway veya hook shot) da yapabilirler. Topu ellerinde tutarak, ribaund almak için de pozisyon alabilirler.
Basketbolda En Etkili Post Şutları Nelerdir?
Post oyuncuları tarafından gerçekleştirilen bir dizi post hamlesi olabilir, ancak aşağıda belirtilenler, bir post oyununda kazandıran şutlar olarak kabul edilir. İşte en etkili post şutlarının bazıları:
- Yukarıya ve Altına: Hücum yapan oyuncu, pota altındaki şut hareketini taklit edip sıçrar (Yukarıya), savunmacı da şut atmayı engellemek için sıçrar. Bu sırada hücum oyuncusu, savunmacı havadayken hareketini değiştirir (Aşağıya) ve açık bir şut atmak için hamle yapar.
- Hook Şut: Bu senaryoda, hücum yapan oyuncu top ile pota arasında yer alır, bu boşluktan yararlanarak, topu potadan uzak olan el ile atar, böylece şut için daha fazla alan yaratır.
- Dönüş ve Fadeaway Şut: Bu şut, post oyuncusunun savunmacıyı geri iterek, sırtı potaya dönükken, hızla dönüş yapıp fadeaway jump shot (geri çekilme şutunu) uygulamasıyla yapılır.
- Turnike ve Smaç: Potanın altında yapılır. Bunlar, post oyuncuları tarafından sıklıkla oynanan en temel ancak etkili post şutlarıdır.
- Sıçrama Şutu: Post oyuncusu sıçrayarak ve potayı bulacak şekilde topu atar. Post oyuncusu bazen o kadar doğru bir şekilde konumlanır ki, ekstra bir çaba veya hareket yapmadan şut atabilir. Topu aldıktan sonra, oyuncu basitçe sıçrar ve başarılı bir smaç yapar.
Basketbolda En Etkili Post Hareketleri Nelerdir?
Bu kritik ve önemli hareketler, oyuncuların sınırlı alanlarla karşılaştığında ve oyun için alan yaratmak istediklerinde sıkça yapılır.
- Drop Step: Layup ve smaç yapmayı amaçlayan post oyuncuları, topu aldıklarında (genellikle düşük postta), sıklıkla topu orta alana doğru dribbling yaparak veya adım atarak hareket ederler. Eğer savunmacı oyununu engellemeye çalışırsa, hücum yapan post oyuncusu ters yönde döner ve bu şekilde drop step hareketini yapar.
- Dream Shake: Hücum oyuncusu, temel çizgide geri geri giderken bir layup hareketi yapmayı taklit eder ve sonra hook şutuna gider.
- Sikma Hareketi: Bu, post oyuncuları tarafından daha çok ‘yakala ve şut çek’ hareketidir. Temelde oyuncular, çapraz hareketleri başlatır ve belirli bir noktada, takım arkadaşından sekme pası alır. Topu bir elle yakaladığında hemen şut çeker ve layup ile bitirir.
- Spin Hareketi: Spin hareketleri, hızlı ayak hızına sahip post oyuncuları tarafından yaygın olarak kullanılır. Güçlü spin hareketleri, büyük oyuncular tarafından tercih edilir.
- Üçlü Tehdit: Üçlü tehdit pozisyonunda, topa sahip olan post oyuncusunun yapabileceği birçok seçeneği vardır. Oyuncu, en uygun hareketi başlatır ve böylece pozisyona ve duruma göre pas verir, şut çeker veya dribbling yapar.
Neden Basketbolda ‘Post’ (Pozisyonu) Diye Adlandırılır?
Bu sorunun kesin bir cevabı yoktur, ancak kökeni hakkında birçok varsayım bulunmaktadır. “Post up” teriminin bir kavramdan türediği düşünülmektedir.
“Post up” teriminin, bir kişiye belirli bir görevin verilmesiyle ilgili bir kavramdan türediği varsayılmaktadır; bu görev, savaşta veya güvenlik noktasında belirli bir noktada durmak gibi bir şeydir.
Bir başka inanış ise, “post” teriminin yüksek veya düşük olabileceğidir. Paint alanında (dört köşe) temelde dört ‘post’ vardır ve bu, düşük post veya yüksek post konumunu belirler.
Ayrıca, ABD’de, insanlar tarafından kendilerine ait bir alanı tanımlamak için gayri resmi olarak kullanılmaktadır.
NBA’DE ÜNLÜ POST OYUNCULARI? 10 EN İYİ OYUNCU
NBA basketbol tarihi boyunca, deneyimli becerileri ve etkili “post oyunları” ile kayda geçen ünlü post oyuncuları aşağıda listelenmiştir.
1.Hakeem Olajuwon
Uzmanlık: Fadeaway’ler, Sahte hareketler ve Dönüşler. Orta mesafe oyuncusu, örnek alınacak ayak hızına sahip.
2.Shaquille O’Neal
Uzmanlık: Drop step’ler, Baby hook’lar ve Up-and-under hareketleri.
3.Dwight Howard
Uzmanlık: Ribaundlar ve Dunks.
4.Wilt Chamberlain
Uzmanlık: Parmakla atış, Fadeaway’ler ve Ribaundlar.
5.Michael Jordan
Uzmanlık: Orta mesafe fadeaway’leri, gelişmiş kurallara uyum sağlama.
6.Tim Duncan
Uzmanlık: Ribaund almak, Şut engelleme ve Banka şutları.
7.Chris Webber
Uzmanlık: Profesyonel yüksek post oyunları kurucu.
8.Pau Gasol
Uzmanlık: Baseline sürüşleri, Dönüş hareketleri.
9.Kareem Abdul Jabbar
Uzmanlık: Skyhook
10.Kevin McHale
Uzmanlık: Yetenekli post oyuncusu.
Sonuç
Sahada post pozisyonları, oyuncuların başarılı bir şekilde ofansif oyun yapabilmeleri için takım arkadaşlarına alan yaratmalarını, potayı verimli bir şekilde savunmalarını ve diğer çeşitli görevleri yerine getirmelerini sağlamak için atanan ya da belirlenen bölgelerdir. Bu genellikle güç forvetleri veya merkez oyuncuları için geçerlidir, ancak zaman zaman küçük forvetler de post yapabilir.
Basketbolun “post pozisyonunda” hiç bir ofansif hareket, büyük oyun kazanma hareketlerine yol açmaz ve hem ofansif hem de savunma oyunlarını kolaylaştırır. Ancak, basketbol oyunundaki gelişmelerle birlikte “post oyunları” gölgede kalmış ve oyun daha çok şut ve alan açma üzerine yoğunlaşmıştır. Yine de, bugünün oyuncuları için öğrenilmesi gereken önemli bir beceri olarak kabul edilmektedir, ister büyük ister küçük olsun.
Eğer “basketbolda post pozisyonu nedir?” diye arayarak buraya kadar geldiyseniz, bunun önemi hakkında daha iyi bir fikir edinmiş olmalısınız ve bu nedenle basketbol oyuncusu olarak yeteneklerinizi tamamlamak için öğrenilmesi gereken bir konu olmalıdır.