Bu soruya kesin bir yanıt yoktur, çünkü bununla ilgili belirli bir değer bulunmamaktadır. NBA’deki standart uzun oyuncunun boyu 2.01 m olarak kaydedilmiştir, ancak ortalama boydaki oyuncular da dunk yapma ayrıcalığına sahiptir, çünkü boy tek başına tek faktör değildir; birçok diğer atletik özellik de önemlidir.
“Dunk yapmak için ne kadar uzun olmanız gerektiği?” konusuna gelince, aşağıda bununla ilgili derli toplu ancak detaylı bir rehbere göz atalım.
Dunk Yapmak İçin Ne Kadar Uzun Olmanız Gerekiyor?
İstatistiklere göre (1985-2006 yılları arasında), “en çok dunk yapan” oyuncuların boyları 1.93 m ile 2.01 m arasında değişmektedir. Bu nedenle, insanların inancı şekillendi ve sadece bu boydaki oyuncuların profesyonel dunk yapıcıları olabileceği düşüncesi oluştu.
Genellikle basketbol potalarının yüksekliği yerden 3.05 m’ye kadar çıkmaktadır, bu da kısa boylu oyuncuların dunk yapamayacağı düşüncesine yol açar. Ancak, 1.83 m’nin altındaki birinin potaya ulaşamayacağını veya dunk yapamayacağını düşünmek yanıltıcıdır. Aslında, NBA’deki en kısa dunk yapan NBA oyuncusu listesinde yer alan isimler, kısa boylarına rağmen etkileyici performanslar sergilemişlerdir.
Daha uzun boy gerçekten büyük bir avantaj sağlasa da, tek başına tek ön koşul değildir. Oyuncunun dunk yapabilme yeteneğini belirleyen diğer faktörler de vardır. Bir oyuncunun “dunk yapabilme” potansiyelini belirleyen iki temel istatistik/özellik şunlardır:
- Duruş Boyu Ulaşımı
- Dikey Sıçrama
Duruş Boyu Ulaşımı:
Duruş boyu ulaşımı, bir oyuncunun “ayakta dururken” potaya ne kadar ulaşabildiğinin hesaplanmasıdır. Bu, “bir kolu dikey olarak yukarı kaldırırken (potaya) ne kadar yükseğe ulaşılabileceği” gözlemiyle elde edilen bir değerdir. Boyun daha uzun olması genellikle daha yüksek bir ulaşım sağlar, ancak “kol uzunluğu” da nihai duruş boyu ulaşımını etkileyen önemli bir faktördür.
NBA istatistikleri incelendiğinde, 1.88 m boyundaki oyuncuların, 2.06 m boyundaki oyuncularla aynı duruş boyu ulaşımına sahip olduğu gözlemlenen şaşırtıcı bir durumdur. Bu, oyuncuların “kol uzunluğu” farklarının, boylarından bağımsız olarak oyuncunun duruş boyu ulaşımına doğrudan etkisi olduğunu gösterir.
Örneğin, Tyler Bey 1.98 m boyunda iken Zeke Nanji 2.07 m boyunda olmasına rağmen, aynı duruş boyu ulaşımına sahiptir – 2.67 m! Sonuç olarak, duruş boyu ulaşımı boyla doğru orantılı değildir.
Boy ve kol uzunluğu, potaya ne kadar yaklaşılabileceğini etkileyerek sorunsuz ve etkili bir dunk yapma sonucu doğurur. Ortalama olarak, bir kişinin duruş boyu, boyunun yaklaşık 1.33 katı kadar daha fazladır, ancak bazı insanlar uzun kollara sahiptir. Bu nedenle, “duruş boyu ulaşımı”, “dunk yapmak için ne kadar uzun olmanız gerektiği” sorusunun cevabını verirken boyu tek başına dikkate almak yerine, öncelikli olarak düşünülmesi gereken bir faktördür.
NBA’de olağanüstü kol uzunluğuna sahip oyuncular: Rajon Rondo, 1.85 m boyunda olup, 2.06 m’lik bir kol açıklığına sahipken, 2.01 m boyunda olan Luol Deng, 2.74 m’lik inanılmaz bir duruş boyu ulaşımına sahiptir ve bu NBA tarihinde kaydedilmiştir. Subjektif olarak, NBA basketbol oyuncularının %50’sinin duruş boyu / boy oranı, boylarından %132 ile %135 arasında daha fazladır.
Dikey Sıçrama:
Boy ve duruş boyu ulaşımı (kol uzunluğu) gibi genetik faktörlerden farklı olarak, dikey sıçrama, yetenekli dunk yapıcıları sırasına girmekte eksik kalmayan bir avantajdır. Adından da anlaşılacağı gibi, bu parametre oyuncunun sıçrama yeteneğini değerlendirir, yani “oyuncu ne kadar yükseğe dikey olarak sıçrayabilir” ve bu da oyuncunun verimli bir dunk yapma yeteneğini belirler.
Boy ve duruş boyu ulaşımı oyuncunun lehine gitmese bile, dikey sıçrama şartları tersine çevirebilir. Boyu 1.83 m’den az olan bir oyuncu, duruş boyu ulaşımını ancak zorlayarak geçebilir. Bu tür durumlarda, “daha yüksek bir dikey sıçrama” seçim kriterlerini karşılayabilir ve kurtarıcı olabilir.
Ek olarak, boy ve duruş boyu ulaşımı gerçek ve kesin olsa da, dikey sıçrama yüksekliği sürekli pratikle artırılabilir. Oyuncunun dikey sıçramasını 25-76 cm kadar artırmaya yol açabilecek birçok antrenman seansı vardır. Kişisel tavsiyem, bu konuda Vert Shock antrenmanıdır.
Kesinlikle, dikey sıçramanızın ne kadar iyi olduğunu ölçmek ve derecelendirmek için bir kriter tanımlanmıştır. Ayrıca, dikkat edilmesi gereken bir nokta da, koşarak yapılan sıçramanın sıçrama yüksekliğinize genellikle 7-18 cm eklemesidir. Aşağıdaki infografiğe göz atalım, böylece nerede durduğunuzu anlayabilirsiniz!
Her ne kadar oyuncunun sıçrayışını derecelendirmek için yaklaşık aralıklar belirlenmiş olsa da, başka bir soru da şudur: DUNK YAPMAK İÇİN NE KADAR YÜKSEK SIKRAMANIZ GEREKİR?
Bu sorunun cevabı kesin olmamakla birlikte, CEVAP ŞUNLARDIR: NE KADAR YÜKSEK SIKRARSANIZ, O KADAR İYİDİR. Dikey sıçramanızı dunk yapılabilir seviyeye getirmek için uygulanabilecek iki tür dikey sıçrama vardır. Bu türler:
- Duruş Dikey Sıçraması
- Maksimum Dikey Sıçrama
Duruş dikey sıçraması, ayaklarınız yere sabitken havaya dikey olarak sıçrama hareketini sergiler. Aksine, maksimum dikey sıçrama, oyuncunun daha uzak bir mesafeden koşarak maksimum hız kazanmasını ve ayaklarını güçlendirerek verimli bir dunk yapmasıyla gerçekleşir. Her iki tür arasında, maksimum dikey sıçrama gerçekçi olarak daha yaygın kullanılır, çünkü hiçbir oyuncu, belirli durumlar dışında, sahada hareketsiz durmaz ve oynamaz. Bu nedenle maksimum sıçrama, yüksek dikey sıçramayı gösterecek daha iyi bir gösterge olacaktır.
Sonuç olarak, ortalama dikey sıçrama ölçütlerine göre 1.98 m (6 feet 6 inches) ideal minimum aralıktır. Diğer bir deyişle, belirtilen optimal aralığın altında olan bir oyuncunun bu mesafeye ulaşmak için yoğun pratik yapması gerekir. Daha uzun boylu oyuncular mutlaka iyi sıçrayan oyuncular olmayabilir, ancak potaya daha kolay ulaşma avantajına sahiptirler.
Duruş boyu ulaşımınızı ve dikey sıçramanızı hesapladıktan sonra, şimdi şunu belirleyelim:
Boyunuza Göre Dunk Yapmak Ne Kadar Zordur? Basketbolda Dunk Yapmanız Ne Kadar Zor Olacaktır?
Aşağıda, boy ve kol uzunluğuna dayanarak genel bir tartışma yer almaktadır. Ayrıca, genel iyi sağlık ve fitness seviyeleri varsayımıyla.
1. Zorlu: 5 Feet 7 Inches – 5 Feet 9 Inches: (5’7 – 5’9) – Zorluk: 9/10
5’7 ila 5’9 arasında ve ortalama kol uzunluğuna sahip olan oyuncunun duruş boyu ulaşımı yaklaşık olarak 2.31 metre (7 feet 7 inches) olacaktır.
Bununla birlikte, oyuncunun potaya ulaşabilmek için yaklaşık 74 cm sıçraması gerekir ki bu oldukça büyük bir mesafedir. Ayrıca, bu yükseklikte dunk yapabilmek için 89 cm’lik bir sıçrama zorunludur. Genellikle, bu, profesyonel basketbol oyuncuları için bile zorlu bir hedeftir.
Ancak yalnızca istisnai oyuncular, Spud Webb veya Nate Robinson gibi isimler, 101 cm yüksekliğindeki sıçramalarıyla bu kadar olağanüstü dunklar yapabilmişlerdir. Her durumda, bu yükseklikte sıçrama yapmak olağanüstü fiziksel güç gerektirir.
Nate Robinson, sadece 1.75 m (5’9″) boyunda olmasına rağmen, NBA’de izlenen bazı muazzam dunkları gerçekleştirmiştir.
2. Zorlu: 5 Feet 10 Inches – 6 Feet: (5’10 – 6) – Zorluk: 8/10
5’10 ile 6 feet arasında boylanmak oyuncuya oldukça fayda sağlar. Bu yükseklikle ve tabii ki ortalama kol uzunluğuyla, oyuncunun potaya ulaşabilmesi için yaklaşık 61 cm sıçraması gerekir ve dunk yapabilmesi için 76 cm sıçraması zorunludur.
Karşılaştırıldığında, 5’10 ile 6 feet arasında yalnızca 7.5 cm’lik bir fark olsa da, oyuncu için son birkaç inçin aşılması oldukça zor olabilir. Ayrıca, 6 feet boyundaki bir oyuncunun (ortalama olarak) daha uzun kolları olabilir, bu da duruş boyu ulaşım değerine 2.5 cm ekstra katkı sağlar.
Bu nedenle, bu boydaki oyuncular, mükemmel bir dunk yapabilmek için düzenli olarak pratik yapmalıdır.
3. Standart: 6 Feet 1 Inch – 6 Feet 3 Inches: (6’1 – 6’3) – Zorluk: 6/10
Bu yükseklik, tüm varyasyonlar arasında en ideal olanıdır. Potaya ulaşabilmek ve dunk yapabilmek için ekstra çaba veya yüksek dikey sıçrama gereksizdir. Oyuncuların dunk yapabilmesi için herhangi bir sıkı antrenman yapmalarına gerek yoktur.
4. Kolay: 6 Feet 4 Inches ve Üstü: (6’4+) – Zorluk: 4/10
Temelde bu yükseklik için iki durum vardır.
Bu kadar uzun olmak, dunk yapmak isteyen oyuncular için tartışmasız bir avantajdır. Yüksek dikey sıçramalarla mücadele edilmesine gerek yoktur, zamanında ve düzgün bir sıçrama yeterli olacaktır.
Bununla birlikte, daha büyük vücutların genellikle daha yavaş tepki süresi, daha düşük kuvvet/ağırlık oranı ve düşük ivmelenme sergilediği gözlemlenmiştir. Bu nedenle, daha küçük kütlelere sahip oyuncular, fiziksel olarak daha aktif ve atletik kabul edilir.
Sonuç olarak, daha uzun boylu oyuncuların potaya dunk yapmaları için daha uygun olduğu düşünülmektedir, çünkü daha uzun boyları, dunk yaparken avantaj sağlar.
Yüksekliğin Dunk Yapmada Gerçekten Ne Kadar Rol Oynadığı?
Aşağıdaki grafik, bir dunk yapabilmek için ne kadar yükseğe sıçramanız gerektiğini özetlemektedir. Yukarıdaki modelde yaklaşık değerler zaten tanımlanmış olsa da, yüksekliğin o kadar önemli bir faktör olmadığı, duruş boyu ulaşımı ve dikey sıçramanın daha belirleyici olduğu görülebilir. Ancak, daha yüksek boylu oyuncuların daha az sıçrama yapması gerektiği ve bunun nedeni olarak daha yüksek duruş boyu ulaşımına sahip olmaları da bir gerçektir. Sonuç olarak, kesin bir cevap yoktur, her şey buna göre değişir.
| Yükseklik | Duruş Boyu | Gerekli Dikey Sıçrama |
| 5 feet | 7’3” | 39 inç |
| 5 feet | 7’4” | 38 inç |
| 5 feet | 7’5” | 37 inç |
| 5 feet 3 inç | 7’6” | 36 inç |
| 5 feet 3 inç | 7’7” | 35 inç |
| 5 feet 3 inç | 7’8” | 34 inç |
| 5 feet 6 inç | 7’9” | 33 inç |
| 5 feet 6 inç | 7’10” | 32 inç |
| 5 feet 6 inç | 7’11” | 31 inç |
| 5 feet 9 inç | 8’0” | 30 inç |
| 5 feet 9 inç | 8’1” | 29 inç |
| 5 feet 9 inç | 8’2” | 28 inç |
| 6 feet | 8’3” | 27 inç |
| 6 feet | 8’4” | 26 inç |
| 6 feet | 8’5” | 25 inç |
| 6 feet 3 inç | 8’6” | 24 inç |
| 6 feet 3 inç | 8’7” | 23 inç |
| 6 feet 3 inç | 8’8” | 22 inç |
| 6 feet 6 inç | 8’9” | 21 inç |
| 6 feet 6 inç | 8’10” | 20 inç |
| 6 feet 6 inç | 8’11” | 19 inç |
| 6 feet 9 inç | 9’0” | 18 inç |
| 6 feet 9 inç | 9’1” | 17 inç |
| 6 feet 9 inç | 9’2” | 16 inç |
Dunk Yapmak İçin Dikey Sıçramayı Geliştirme Yöntemleri:
Şimdi, yukarıda belirtilen “yükseklik ve zorluk ölçümüne dayalı rehber”ı inceledikten sonra, “gereken dikey sıçrama değeri” hakkında net bir fikriniz olması gerekiyor. Ayrıca, sadece çalışıp geliştirebileceğiniz tek şeyin “dikey sıçrama” olduğunu (tabii ki yükseklik veya duruş boyu değil) da anlamış olmalısınız.
Sizlere, dunk yapabilme yeteneğinizi geliştirmek için kısa ama detaylı bir dikey sıçrama çalışma listesi sunayım. Dikkat edilmesi gereken önemli noktalar, en fazla çalışılması ve odaklanılması gereken bölümler olan karın kasları ve baldır kaslarıdır.
Baldırları güçlendirmek ve daha güçlü kaslar elde etmek, şüphesiz, becerikli ve yüksek dikey sıçramalar için anahtardır. Aşağıda önerilen egzersizler, dunk yapmayı uzmanlaşmış bir şekilde isteyen bir oyuncunun mutlaka yapması gerekenler listesinde olmalıdır.
- Baldır kaldırma egzersizleri.
- Plyometrik egzersizler, örneğin kutu sıçramaları ve squat’lar.
- Eliptik makineler.
- Yürüyüş.
- Koşu.
- Esneme.
- Bisiklete binme.
- Yürüyüş.
- Güç antrenmanı.
Son Düşünceler
Özetlemek gerekirse, bir sınır dev gibi olsanız da kesinlikle dunk yapabilirsiniz, ancak her şeyin yükseklik olmadığını unutmamalısınız. Bir kişinin dunk yapabilme yeteneğini incelemek için birçok faktörün dikkate alınması gerekir.
Söylemeye gerek yok, birçok faktörün dengelenmesi mükemmel bir dunk yapmaya götürür. Bu nedenle, daha kısa boylu dunk yapıcı oyuncular her zaman şanslarını denemeye teşvik edilir, çünkü Nate Robinson gibi bazı yıldızlar, en kısa boylara sahip olmalarına rağmen büyük başarılar elde edebilirler. Rakipleriniz üzerinde tam hakimiyet kurabilme yeteneği, daha yoğun kas antrenmanları ve dikey sıçramalardan gelir.